Renal ọdịda na nkịta

Mgbaàmà nke ọrịa

Ọrụ nke akụrụ na ahụ dị iche iche - ha na-agụnye ọ bụghị naanị ọrụ excretory, kamakwa na-ekere òkè na metabolism nke protein, carbohydrates na lipids, nhazi nke nguzozi acid-base, nrụgide osmotic, nguzo mmiri, ọbara mgbali, wdg. N'ihi ya, na mmepe nke ọrịa ahụ na-enwe nsogbu site a nnukwu ọnụ ọgụgụ nke usoro, na mgbaàmà nke akụrụ nsogbu na nkịta nwere ike dị iche iche. Dịka ọmụmaatụ, ndị a nwere ike ịbụ ihe mgbaàmà nke ọrịa eriri afọ, ọrịa shuga mellitus, urolithiasis, ọrịa chịngọm, n'ọnọdụ ụfọdụ, ị nwere ike chee na ọnụnọ nke onye mba ọzọ na afọ ma ọ bụ eriri afọ.

Ihe mgbaàmà kachasị nke ọdịda akụrụ na nkịta gụnyere:

• ọjụjụ iri nri ma ọ bụ enweghị agụụ;

• agbọ agbọ;

• ike ọgwụgwụ, ịda mbà n'obi;

• isi na-adịghị mma site n'ọnụ;

• ụbara akpịrị ịkpọ nkụ;

• urination ugboro ugboro;

• ọnwụ ọnwụ.

Dị ka anyị nwere ike ịhụ, ihe mgbaàmà nke ọrịa ahụ bụ ihe e ji mara ọtụtụ ọrịa pathologies, ya mere a ga-enyocha nchoputa ahụ site na nyocha. N'ụlọ ọgwụ, ị ga-emerịrị nchọpụta ndị a:

• mee nyocha ọbara n'ozuzu na biochemical;

• mee nyocha mmamịrị izugbe;

• mee ultrasound nke oghere abdominal;

• tụọ ọbara mgbali elu (tonometry);

• iji wepụ ọrịa ndị ọzọ nwere mgbaàmà yiri ya, ọ na-achọsi ike ịme x-ray nke oghere abdominal.

Dabere na nsonaazụ nyocha ahụ, enwere ike mata ihe ịrịba ama ndị a akọwapụtara nke ọdịda akụrụ na nkịta:

• mmụba na urea, creatinine, phosphorus na biochemistry;

• anaemia dị ka nyocha ọbara n'ozuzu si dị;

• proteinuria, hematuria, mbelata njupụta mmamịrị;

• mmụba na ọbara mgbali na tonometry.

Nyere ikike nchekwa dị ịrịba ama nke akụrụ, ọ dịkarịa ala 60-70% nke anụ ahụ akụrụ ga-anwụ maka mmepe nke mgbaàmà nke ọrịa ahụ, ruo mgbe ahụ nkịta nwere ike ọ gaghị enwe ihe ịrịba ama ọ bụla nke ọnụnọ ọrịa ahụ. Na mmalite nke ọrịa akụrụ, oke nke nephrons nwụrụ anwụ nwere ike iru 75%! A na-ejikọta amụma na-adịghị mma nke ọrịa ahụ na njirimara a - site na mgbe anụ ụlọ nwere ihe mgbaàmà nke ọrịa ahụ na ọ ga-ekwe omume ịme nchọpụta, dịka iwu, ọ dịghị ihe ọ bụla nwere ike ime iji nyere aka. Ihe ọzọ na-akpata nsonaazụ dara ogbenye bụ eziokwu ahụ bụ na mgbe mgbe ndị nwe ya anaghị aghọta na nkịta nwere nsogbu akụrụ, dee ihe mgbaàmà niile maka ịka nká ma ghara ịga ụlọ ọgwụ anụmanụ.

Nnukwu ọdịda gbasara akụrụ (ARF)

Ọkpụkpụ gbasara akụrụ na nkịta bụ ọrịa na-etolite n'ihi nnukwu mmebi nke ọrụ akụrụ yana azotemia (ya bụ, mmụba nke urea na creatinine na nyocha ọbara), nsogbu nke mmiri na nguzozi electrolyte na nguzozi acid-base.

Ihe kpatara mmepe OPN gụnyere:

• imebi usoro ọbara n'ihi ujo, mfu ọbara, pathology obi, thrombosis gbasara akụrụ na ọnọdụ ndị ọzọ dị njọ;

• ojiji nke nephrotoxic ọgwụ, dị ka ụfọdụ ọgwụ nje, ndị na-abụghị steroidal mgbochi mkpali ọgwụ ọjọọ, immunosuppressive na chemotherapy ọgwụ, ma ọ bụ nsi na nephrotoxic bekee, dị ka ethylene glycol;

• ọnụnọ nke ọrịa sistemu siri ike, ọrịa autoimmune, ọrịa na-efe efe (dịka ọmụmaatụ, leptospirosis), wdg.

Nchọpụta nchọpụta dị mgbagwoju anya dabere na:

1. Akụkọ njirimara (na-ewere ọgwụ ma ọ bụ ihe ndị ọzọ nephrotoxic, ịwa ahụ, trauma, wdg);

2. Mgbaàmà dị iche iche (ọjụjụ oriri na mberede na mberede, enweghị mmasị, ọgbụgbọ, afọ ọsịsa, ume na-adịghị mma, mgbakasị ahụ, nchikota nke oghere na mbelata nke nhazi mmamịrị ruo na enweghị mmamịrị zuru oke);

3. Site na nchọpụta ụlọ nyocha:

   • ule ọbara nwere ike ịchọpụta mmụba nke hematocrit, mmụba nke ọnụ ọgụgụ leukocytes na lymphopenia;

   • Dabere na biochemistry ọbara, a na-ahụ mmụba na-aga n'ihu na ọdịnaya urea, creatinine, phosphorus, potassium na glucose;

   • urinalysis na-ekpebi mbelata nke njupụta mmamịrị, proteinuria, glucosuria;

   • nsonaazụ X-ray na ultrasound na nnukwu mmepe nke usoro ahụ, dịka iwu, adịghị agbanwe agbanwe. 

Ogologo oge ole ka nkịta ga-adị ndụ ma ọ bụrụ na akụrụ ya ada ada na-adabere n'ókè mmebi ha dị, ọsọ nke ịkpọtụrụ ụlọ ọgwụ na izi ezi nke ọgwụgwọ a chọrọ.

Ọdịda gbasara akụrụ na-adịghị ala ala (CRF) na nkịta

Ọkpụkpụ akụrụ na-adịghị ala ala bụ ọnọdụ ahụike nke anụ ahụ nke a na-egosipụta site na mmebi akụrụ na-enweghị ike ịgbagha, mmebi nke excretion nke ngwaahịa metabolism nke nitrogen sitere na ahụ yana nsogbu nke ọtụtụ ụdị homeostasis (ya bụ, ịdịgidesi ike nke gburugburu ebe obibi. ahu).

Enwere ike iwere ọrịa a dị ka ọkwa ikpeazụ nke ọganihu nke ọrịa akụrụ dị iche iche: mmebi akwara, glomerulonephritis, amyloidosis, pyelonephritis, nephrolithiasis, ọrịa polycystic na ọtụtụ ndị ọzọ. Ọtụtụ n'ime nchoputa ndị a nwere ike ime naanị site na biopsy (iwere akụkụ akụkụ ahụ maka histology), yabụ, n'ọtụtụ ọnọdụ, ha na-ekwu maka nephropathy na-adịghị ala ala dị ka nkwubi okwu.

Dị ka e kwuru n'elu, mmebi nke ihe karịrị 75% nke anụ ahụ akụrụ na-eduga ná nkwụsị nke akụrụ: ọrụ ịta ahụhụ na-ebelata (nke na-eduga n'ịbelata njupụta nke mmamịrị), enwere oge na excretion nke nitrogen. ngwaahịa metabolism (nke a bụ ọkwa ikpeazụ nke protein metabolism n'ime ahụ), na n'oge ikpeazụ CRF na nkịta na-etolite uremia - nsị nke anụ ahụ na ngwaahịa ire ere. Ọzọkwa, akụrụ na-emepụta hormone erythropoietin, nke na-ahụ maka njikọ nke mkpụrụ ndụ ọbara uhie - ya mere, mgbe akụrụ dara, njikọ nke hormone na-ebelata ma anaemia ji nwayọọ nwayọọ malite.

Dị ka ọ dị n'ihe banyere nnukwu ọrịa pathology, a na-eme nchọpụta nke ọdịda akụrụ na-adịghị ala ala site na anamnesis na nsonaazụ njirimara: hypoplastic anaemia, ụbara creatinine na ọbara urea nitrogen, hyperphosphatemia, acidosis, hyperkalemia. Mbelata njupụta nke mmamịrị (na nkịta n'okpuru 1,025 hl), proteinuria na-agafeghị oke ga-ekwe omume (protein na mmamịrị na-abawanye).

Na redio na-ahụ maka ọdịda akụrụ na nkịta, enwere ike ịchọpụta usoro na-ezighi ezi nke akụrụ na mbelata nke nha ha, dị ka ultrasound si kwuo - usoro dị iche iche, sclerosis nke parenchyma, nkwụsị zuru oke nke akwa akwa (ọdịiche cortico-medullary adịghị mma. ), mbelata nke akụkụ ahụ.

Dabere na uru nke ịta creatinine na ọbara ọbara, a na-amata usoro 4 nke CRF na nkịta:

1. nonazotemic ogbo - nke a nwere ike ịgụnye mmebi ọ bụla nke akụrụ na-enweghị ihe kpatara ya nke ọma metụtara ọnụnọ nephropathy. Enwere ike ịchọta mgbanwe mbụ na akụrụ site na ultrasound, na mmamịrị - mmụba nke protein na mbelata njupụta. Dabere na biochemistry ọbara, a na-ahụ mmụba na-adịgide adịgide na ọdịnaya creatinine (mana n'ime oke nkịtị).

2. Azotemia nke akụrụ dị obere Serum creatinine bụ 125-180 μmol. Ọnụ ala dị ala nke ụkpụrụ creatinine uXNUMXbuXNUMXb nwere ike ịbụ ihe dị iche iche nke ụkpụrụ, ma n'oge a, a na-ahụrịrị ọgba aghara ọ bụla na arụ ọrụ nke usoro urinary na anụ ụlọ. Mgbaàmà nke ọdịda akụrụ na nkịta nwere ike ịdị nwayọọ ma ọ bụ na-anọghị ya.

3. Azotemia gbasara akụrụ na-agafeghị oke Serum creatinine ụkpụrụ bụ 181-440 μmol. N'oge a, dị ka a na-achị, dị iche iche na-adakarị ihe ịrịba ama nke ọrịa adịla.

4. Azotemia gbasara akụrụ siri ike creatinine bara uru karịa 441 μmol. N'oge a, a na-ahụ ngosipụta nke sistemu siri ike nke ọrịa ahụ na akara ngosi nke ịṅụbiga mmanya ókè.

Ọgwụgwọ nke ọdịda akụrụ na nkịta

Yabụ, ọ bụrụ na nkịta nwere ọdịda akụrụ, enwere ike gwọọ ya? Usoro ọgwụgwọ na ohere nke iwepụ akụrụ ọdịda n'ime nkịta dị iche iche dabere n'ụdị ya.

A na-eme ọgwụgwọ nke nnukwu akụrụngwa akụrụngwa naanị n'ụlọ ọgwụ n'okpuru nlekọta dọkịta mgbe niile. A na-enye ọgwụgwọ ọgwụgwọ kpọmkwem (pathogenetic), iji kpochapụ ihe kpatara ọrịa ahụ. A na-eme ọgwụgwọ intravenous Symptomatic mgbe niile iji mee ka nguzozi mmiri-electrolyte na nguzozi acid-base, na iwepu nsị. A na-enyocha ule ọbara, ọnọdụ izugbe nke onye ọrịa, ọnụ ọgụgụ nke mmamịrị kewapụrụ kwa ụbọchị - maka nke a, catheterization nke eriri afo na ntinye nke mmamịrị bụ iwu.

Mgbe ị na-ejigide agụụ, a na-enye nri pụrụ iche maka ọdịda akụrụ na nkịta, na vomiting na enweghị agụụ - a ga-enyerịrị nri ndị bụ isi na intravenously ma ọ bụ site na tubes pụrụ iche (nasoesophageal probe, wdg).

N'ihe banyere ịṅụbiga mmanya ókè, enweghị ma ọ bụ ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ nkwụsị zuru ezu nke mmepụta mmamịrị na adịghị arụ ọrụ nke nchekwa nchekwa n'ime ụbọchị 1-3 mbụ nke ụlọ ọgwụ, a na-atụ aro dialysis (nke a bụ usoro nke iwepụ ihe mkpofu na mmiri na-adịghị na ya). ahu).

Site na mmepe nke nnukwu akụrụ ọdịda nke etiology ọ bụla, onye nwe anụ ụlọ ga-aghọta na prognosis nke ọrịa ahụ na-akpachara anya ruo na-adịghị mma, nsogbu dị iche iche ga-ekwe omume n'oge ọgwụgwọ. Ịkwesịrị ịdị njikere maka ụlọ ọgwụ ogologo oge dị oke ọnụ - mgbe ị na-agbalị ịgwọ anụ ụlọ n'ọnọdụ siri ike n'ụlọ, ị nwere ike ịla oge, mgbe ahụ, ohere nke mgbake na-ebelata nke ukwuu. Ma na ọgwụgwọ kwesịrị ekwesị na nke oge, nkịta nwere ohere ọ bụla maka mgbake na mgbake zuru oke.

Ọgwụgwọ nke ọdịda akụrụ na-adịghị ala ala na nkịta nwere ike ịbụ naanị ihe mgbaàmà. N'okwu a, ọ dị mkpa ịghọta eziokwu ahụ bụ na CRF bụ ọrịa na-aga n'ihu, ọrịa na-adịghị agbanwe agbanwe na-egbu egbu: ọ bụrụ na e nyere anụ ụlọ 4 (ọnụ) ogbo, mgbe ahụ ọ ga-abụ na ọ gaghị adị ndụ karịa otu ọnwa.

Mgbe ị na-ejigide agụụ na anụ ụlọ na CRF, isi ihe bụ ịgbaso nri pụrụ iche (ụkpụrụ nke anyị ga-atụle n'okpuru ebe a) ma nyochaa nyocha ọbara n'oge.

Na ọnụnọ nke vomiting na ọjụjụ inye nri, a na-eji ọgwụ antiemetic (dịka maropitant, metoclopramide), yana ọgwụ gastroprotective (sucralfate) na H2 antagonists (ranitidine).

Site na mmụba nke phosphorus na biochemistry ọbara, a na-enye ọgwụ ndị na-ejikọta phosphorus na eriri afọ, nke a na-akpọ phosphate binders (dịka ọmụmaatụ, ipakitine).

Site n'ịjụ iri nri na-aga n'ihu, vomiting a na-achịkwaghị achịkwa, na ihe ịrịba ama ndị ọzọ nke ịṅụbiga mmanya ókè uremic, a chọrọ ọgwụgwọ ụlọ ọgwụ na ọgwụgwọ intravenous na nlekota nke nyocha ọbara iji mee ka anụ ụlọ dị jụụ.

Ọzọkwa, na mmepe nke CRF n'ime anụ ụlọ, a na-ahụkarị mmụba nke ọbara mgbali elu, n'ihi njikwa nke a na-enye ndị na-egbochi enzyme angiotensin na-agbanwe (ACE inhibitors) na njikwa mkpa nke proteinuria na azotemia (n'ihi na ọgwụ ndị a nwere ike ịka njọ). oke nke CRF).

Mgbe ọnọdụ anụ ụlọ ahụ kwụsiri ike, a na-enyocha usoro ọrịa ahụ na ịdị irè nke ọgwụgwọ kwa oge. Site na usoro ọrịa ahụ na-agafeghị oke, ọ bụ ihe amamihe dị na ya ịlele nkịta otu ugboro kwa ọnwa 1.

Ogologo oge ole nkịta nwere CRF dị ndụ dabere na ogo na ọdịdị nke ọganihu nke ọrịa ahụ. Ogologo ogologo oge prognosis adịghị mma, ọrịa ahụ na-agafe na njedebe njedebe n'ime ọnwa ole na ole ma ọ bụ afọ.

nri

Ka anyị kwuo banyere nri na-edozi ahụ na ọdịda akụrụ. Nri bụ otu n'ime ụzọ kachasị mkpa nke idobe ahụ na ibelata mmepe nke mgbaàmà na ọrịa akụrụ na-adịghị ala ala, na nnukwu ọdịda akụrụ bụ otu n'ime akụkụ kachasị mkpa nke ọgwụgwọ. Ọzọkwa, azịza nye ajụjụ banyere ogologo oge nkịta nwere ọdịda akụrụ ga-adị ndụ dabere na nri mejupụtara nke ọma.

Ebumnuche nke ọgwụgwọ nri maka ọdịda akụrụ na nkịta gụnyere:

• inye ahụ ike zuru oke;

• nkwụsị nke mgbaàmà nke ọrịa akụrụ na ịṅụbiga mmanya ókè uremic;

• Mbelata kachasị nke mmebi nke mmiri, electrolyte, vitamin, mineral na acid-base itule;

• na-ebelata ọganihu nke ọdịda akụrụ.

Ọzọ, anyị ga-elekwasị anya na isi atụmatụ nke nri maka renal ọdịda.

Iji belata ihe ize ndụ nke ndakpọ protein n'ime ahụ, nke na-eduga n'ịbelata ibu ma na-eme ka ịṅụbiga mmanya ókè dịkwuo njọ, ọ dị mkpa iji nye anụ ụlọ ahụ ego zuru oke nke ike digestible ngwa ngwa. Ekwesịrị icheta na ihe ndị na-abụghị protein na-agụnye carbohydrates na abụba. Mgbe ị na-emepụta ihe oriri maka nkịta nwere ọrịa akụrụ, a na-agbakwunye abụba ndị ọzọ, nke na-eme ka ike nke nri dịkwuo mma, na-eme ka ọ dị mma na ịdị mma.

N'ihi na nri protein dị elu na-eme ka nhụjuanya nephropathy dịkwuo njọ, a ga-eji protein dị elu mee ihe n'ụzọ kwesịrị ekwesị mgbe ị na-emepụta nri. E gosiputara na mbelata nke protein site na ịmachi oriri nke amino acid na-adịghị mkpa nwere ike ibelata mkpokọta ngwaahịa metabolism nitrogen na, n'ihi ya, belata ngosipụta ụlọ ọgwụ nke ọrịa ahụ.

Ọ dịghị ihe na-adịchaghị mkpa bụ mbelata ego nke phosphorus na nri, nke (egosipụtara) na-abawanye ọnụọgụ ndụ nke nkịta, na-egbochi mbelata nke calcium n'ime ahụ (n'ihi mmepe nke hyperparathyroidism nke abụọ) na, n'ihi ya. , na-ebelata mmepe osteodystrophy na calcification nke anụ ahụ dị nro.

Ọ dịkwa mkpa ịkwụsị sodium (nke bụ akụkụ nke nnu tebụl) na nri iji belata ọbara mgbali elu (nke bụ ihe sitere na akụrụ na-arịa ọrịa).

Ekwesiri iburu n'uche na vitamin na-agbaze mmiri na-apụ na mmamịrị, ya mere, na polyuria megide ndabere nke ọrịa akụrụ, ụkọ ha ga-ekwe omume. Ọnwụ vitamin a nwere ike inye aka na anorexia, ya mere a ga-eji vitamin na-agbaze mmiri gbakwunye nri.

Mgbakwunye nke ụbara nke eriri nri na-egosi maka ọrịa akụrụ, n'ihi na ha na-esonyere ya na nkwụsị nke motility intestinal, na eriri nri nwere ike ime ka ọnọdụ ahụ dịkwuo mma na motility nke eriri afọ.

Ya mere, ọ bụrụ na nkịta na-eri nri nke ọma na ọnụnọ nke ọdịda akụrụ, ọgwụgwọ nri bụ ụzọ dị irè isi wepụ ihe mgbaàmà ụlọ ọgwụ nke uremia na ụmụ anụmanụ. Na onye na-ahụ maka ọgwụgwọ ọrịa anụmanụ nwere ike ịhọrọ nri kwesịrị ekwesị maka ọdịda akụrụ: Ọzọkwa, ọ nwere ike ịbụ nri ụlọ ọrụ emebere emebere (dị ka Royal Canin Renal, Hill's K / d, Purina NF), ma ọ bụ nri ụlọ a haziri n'otu n'otu (na-adaberekarị na ya. na beef, poteto na mmanụ ihe oriri).

Akụkọ ahụ abụghị oku ime ihe!

Maka nyocha zuru ezu nke nsogbu ahụ, anyị na-akwado ịkpọtụrụ ọkachamara.

Jụọ onye dibia bekee

October 8 2020

Emelitere: Febụwarị 13, 2021